نحوه عملکرد سیستم اعلان و اطفا حریق

عملکرد سیستم اعلان حریق

سیستم اعلان حریق وظیفه­‌ی هشدار دادن به عوامل یک ساختمان در برابر آتش سوزی را دارد و انجام هر چه زودتر اقدامات لازم را هشدار می­‌دهد. در زمان بروز یک فاجعه مانند آتش سوزی بسیار مهم است از لوازمی مناسب مانند کفش ایمنی و لباس ایمنی برای انجام کمک­‌های اولیه و خاموش کردن آتش به صورت دستی استفاده کرد. برای اینکه پیش از دیر شدن و رسیدن شعله­‌ها به جای جای ساختمان، نیازمند یک مکانیزم هستیم که در همان مراحل اولیه خطر را شناسایی و به ساکنین اطلاع دهد. وجود این سیستم در همه­‌ی ساختمان­‌ها ضروری است و حتی کاربرد این سیستم فراتر از اعلان می­‌تواند رود و با تشخیص دود و حرارت همزمان با عملکرد اعلان و اطفا به طور خودکار با مرکز اضطراری تماس گرفته و ایمنی را به حد بالایی فراهم ­کند.

انواع تشخیص سیستم اعلان حریق

سیستم اعلان حریق تشخیص متنوعی دارد که حساسیت هر کدام با یکدیگر نیز متفاوت است، با هشدار به موقع این سیستم وقت کافی برای انجام فعالیت­‌های اولیه پرسنل مانند امداد رسانی و پوشش لباس و کفش ایمنی در کنار تخلیه ساکنین یک ساختمان و محافظت از آن­ها را فراهم می­‌کند.

  • تشخیص و ردیابی دود: انواع آن به سه دسته تقسیم می­شود که شامل:
  1. ردیاب دود پونیزاسیون
  2. پراکندگی نور
  3. تحت الشعاع قرار دادن نور
  • ردیاب حرارتی: این سیستم به تغییر دمای زیاد و گرما حساس است، یک وسیله­‌ی جامد (آلیاژ یوتکتیکی) در مرکز خود دارد که در صورت حس کردن حرارت به مایع تبدیل شده و هشدار را فعال می­‌کند.
  • تشخیص مونوکسید کربن: مونوکسید کربن یک دود سمی می­‌باشد که بر اثر سوختن و آتش به وجود می­‌آید. این ردیاب با تشخیص مقدار مونوکسید کربن موجود در هوا اخطار وجود آتش سوزی را فعال می­‌کند، سیستم­های اعلان حریق موجود در خانه­‌ها نیز به همین صورت عمل می­‌کند ولی تفاوت این ردیاب در حساسیت بیشتر خود به مونوکسید کربن می‌­باشد.
  • تشخیص چند حس­گری: این سیستم با پردازش پیچیده­ای که دارد با استفاده از سنسورهای بصری و گرمایی انواع آتش سوزی­‌های متنوع را تشخیص و اخطار می­‌دهد.
  • محدوده تماس دستی: با شکسته شدن حلقه شکننده روی خود توسط پرسنل این سیستم فعال می‌­شود.

انواع سیستم اعلان حریق

 

چگونگی عملکرد سیستم اعلان حریق

سیستم اعلان حریق متشکل از سیستم تشخیص دود، حرارت و هرگونه خطر آتش سوزی می­باشد تا هنگام بروز حادثه با به صدا درآوردن آژیر یا هر سیستم تولید صداهای بلند به افراد حاضر در ساختمان اخطار تخلیه بدهد. بعد از تشخیص و هشدار واحد کنترل فعال شده و با استفاده از آبپاش و دیگر شیوه‌­های اطفا، آتش سوزی را کنترل می­‌کنند؛ برای هشدار و محافظت از افراد ناشنوا و کم شنوا هشدارهای نوری چشمک زن نیز همزمان با این اعلان فعال می‌­شود. همچنین این سیستم منشا اعلان را نیز مشخص می‌­کند تا با بررسی از تشخیص صحیح سیستم اعلان اطمینان حاصل شود. پس عملکرد اصلی سیستم اعلان حریق تقسیم م‌ی­شود به چهار دسته‌­­ی:

  1. تشخیص و ردیابی
  2. فعال شدن آژیر و اخطار
  3. بررسی محل وقوع
  4. اطفا و کنترل آتش

عملکرد سنسورهای تشخیص دود

به طور کلی به دو صورت دود آتش ردیابی می­‌شود، ردیاب نوری با نور مادون قرمز دود را شناسایی می­‌کند و هنگامی که دود از جلوی سنسور نوری گذر کند سیستم اعلان حریق آن را شناسایی و هشدار را فعال می­‌کند. در صورت دوم پس از ورود دود به درون سنسورهای یونیزاسیون با کاهش یافتن دمای خود دود را ردیابی و آژیر روشن می­‌شود.

عملکرد سیستم اطفا حریق

این سیستم وظیفه­‌ی مهار و مبارزه با آتش را دارد، انواع مختلفی از آن موجود می‌­باشد که ممکن است روش آن­ها متفاوت باشد ولی در انتها هدف تمام این سیستم­‌ها جلوگیری از پیشروی آتش و خاموش کردن هر چه سریع­تر آن می­‌باشد. تمامی سیستم­‌های اطفا حریق با سه عامل مهم که به آتش سوزی مربوط است سر و کار دارند: اکسیژن، سوخت و گرما که پس از تشخیص و صحت وجود آتش به مهار آن پرداخته می‌­شود.

 

عملکرد سیستم اطفا حریق

 

انواع سیستم اطفا حریق

  • سیستم آبپاش

سیستم آبپاش به روش اتومات عمل می­‌کند و با تشخیص آتش با سرعت زیادی شروع به آبپاشی در ساختمان می­‌نماید. این سیستم به منبع آب متصل می­‌باشد که به گرما حساس است و در کنار وظیفه‌­ی آبپاشی پس از تشخیص نیز به صورت خودکار پیامی به مرکزی که از پیش در آن تنظیم شده می­‌فرستد، این مرکز می­‌تواند خدمات اضطراری منطقه­‌ای باشد.

  • مه آب

سیستم مه آب متشکل از اسپری­‌های بسیار ریز است که آب از آن عبور می­‌کند و وظیفه­‌ی مهار آتش را به عهده دارد، مناسب بودن یا نبودن این سیستم در آتش سوزی وابستگی به فشار و شدت خود، مقدار پخش آب، لوله­‌های آن و وسعت آتش سوزی دارد.

  • لوله آب آتش نشانی

 لوله آتش نشانی عملکردی دستی دارد و با استفاده از شلنگ آتش نشانی اقدام به مهار آتش با فشار آب می‌­شود.

  • اطفا حریق با گاز

این سیستم در زمانی مورد استفاده قرار می­‌گیرد که روش‌­های آبپاشی و فرو نشاندن آتش جواب ندهند یا استفاده این روش­‌ها خسارت زیادی را به دنبال داشته باشد. در این صورت اطفا حریق با آزاد شدن گازهای هالون، کربن دی اکسید و… میزان اکسیژن را پایین آورده یا با خارج کردن گرما عمل اطفا حریق را انجام می‌­دهد. این سیستم آتش را فرو نمی­‌نشاند و تنها آن را اطفا می­‌کند همچنین به سیستم‌­های الکتریکی و سرورها آسیبی نمی‌­زند.

  • اطفا حریق با کف

از انواع آن باید به دو شیوه­‌ی اطفا حریق با فوم هوا و اطفا حریق با فوم شیمیایی اشاره کرد. کف و هوا در سیستم آتش نشانی جایگزین روش کف شیمیایی که تقریبا منسوخ شده است می­‌باشد. سیستم اطفا حریق با کف متشکل از کنسانتره فوم هوایی، پمپ آتش، منبع آب، لوله، سازنده فوم، نسبت، کنترل خروج فوم تفکیک شده، سیم کشی و… می‌­باشد. انواع کنسانتره فوم هوا شامل موارد زیر است.

  1. فوم پروتئین: بیشتر مناسب آتش سوزی نفت خام می­‌باشد.
  2. فوم فلورپروتئین: مناسب آتش سوزی نفت خام و فراورده­‌های نفتی می­­‌باشد چرا که از حفاظت بیشتری برخوردار است.
  3. فوم الکل: مناسب حفاظت تانکرهای شیمیایی بر روی ناوگان در برابر آتش سوزی هستند.
  4. فوم مصنوعی: مناسب استفاده در موتورخانه‌­ها و حفاظت­‌های محلی می­‌باشد.

کپسول آتش نشانی

اینکه یک کپسول آتش نشانی چه مقدار از محیط و آتش سوزی را پوشش می­‌دهد بستگی به سایز و اندازه­‌ی آن دارد. سایز این کپسول­‌ها متفاوت است و مقدار ماده­‌ی خاموش کننده‌­ی درون آن را تحت تاثیر قرار می­‌دهد. به طور کلی سایزهای کوچک آن 1.2 کیلوگرم و سایز­های بزرگ آن 160 کیلوگرم می‌­باشد.

کفش ایمنی

استفاده از کفش ایمنی در محیط­هایی مانند کارخانه­جات، شهرک­های صنعتی و… و مشاغل پر خطر مانند آتش نشان­ها و پرسنل کمک رسانی مانند امداد نجات اهمیت بسیاری دارد. کارمندان مشغول در محیط­هایی که همواره در حال فعالیت و کنترل هستند نیاز است از کفش ایمنی مناسب در کارخود استفاده کنند که با پوشش رویه­ی سخت کفش ایمنی در برابر رو به رو شدن با اجسام تیز و برنده، مواد شیمیایی، حرارت، آتش سوزی و این موارد آسیبی به آن­ها نرسد. یک لباس ایمنی و کفش ایمنی مناسب در کنار حفظ سلامت با کفی نرم و راحت خود امکان فعالیتی به دور از محدودیت را برای مصرف کننده فراهم می­کند.

جمع‌بندی

استفاده از ابزار و تجهیزات ایمنی مناسب مانند سیستم اعلان و اطفا، کفش ایمنی، کپسول مهار آتش و… در ساختمان‌­های مختلف عمومی و خصوصی که در صورت وقوع آتش سوزی بتوان به راحتی و به دور از صدمات جانی آتش را کنترل نمود بسیار مهم و اساسی است. عملکرد سیستم اعلان و اطفا حریق و تشخیص آتش سوزی به مواردی همچون شیوه‌­ی ردیابی و حساسیت آن بستگی دارد ولی در نهایت این سیستم هدف مبارزه با آتش و بالا بردن ایمنی افراد ساکن در ساختمان را دارد.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *